«Η σχέση μας δεν είναι καλή… Νιώθω αρκετά συχνά τον τελευταίο καιρό πως μάλλον πρέπει να χωρίσουμε. Δεν ξέρω όμως αν είναι η κατάλληλη στιγμή λόγω του covid 19, της πανδημίας αλλά και του lockdown! Μήπως φταίει η φορτισμένη ατμόσφαιρα;»
Η απόφαση ενός χωρισμού είναι σχεδόν πάντα μία δύσκολη υπόθεση. Και όχι μόνο γι’ αυτόν που φεύγει αλλά και γι αυτόν που μένει πίσω. Το να διαλύσω την σχέση μου υπό κανονικές συνθήκες είναι μια δύσκολη διαδικασία. Μία διαδικασία που χαρακτηρίζεται από πολύπλοκα και συχνά αντιφατικά συναισθήματα.
Πόσο μάλλον κάτω από τις τρέχουσες συνθήκες απομόνωσης λόγω της πανδημίας και της καραντίνας. Και αν σκεφτούμε την κατάσταση όπως είναι τώρα, είναι πιθανό να θέλω να χωρίσω αλλά αναπόφευκτα να «έχουμε κολλήσει μαζί», γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει συγχυτικά και μπερδεμένα συναισθήματα. Είναι αρκετοί αυτοί που αναρωτιούνται: «Αν έχω επηρεαστεί από την πανδημία, την κλεισούρα, από το όλη μέρα μαζί; Πως θα ξέρω ότι είναι η σωστή απόφαση;»
Επαναληπτικές προσπάθειες για να είμαστε μαζί, πριν «το διαλύσουμε»…
Ένας από τους πιο βασικούς λόγους που επεκτείνεται σε πολλά στοιχεία της καθημερινότητας και της συμβίωσης, μπορεί να είναι η απώλεια ενδιαφέροντος του ενός προς τον άλλον. Αποτέλεσμα αυτής της απώλειας ενδιαφέροντος που οδηγεί στην αναζήτηση εναλλακτικών επιλογών. Όταν λοιπόν γίνει πιο συνειδητή αυτή η απώλεια, συνήθως το ζευγάρι προσπαθεί να επιλύσει τα προβλήματα στη σχέση.
Αν αποτύχει και τώρα, μπορεί να οδηγηθεί τελικά και πάλι στην απώλεια ενδιαφέροντος, αλλά αυτή τη φορά και με τους δύο συντρόφους να αναζητούν άλλες επιλογές. Αξιοσημείωτο είναι οτι εξακολουθούν να προσπαθούν να κάνουν τη σχέση τους να λειτουργήσει… Το σύνηθες για ένα ζευγάρι είναι να κάνει επαναληπτικές προσπάθειες για να συνεχίσει να είναι μαζί, πριν τελικά διαλύσουν αυτό το «μαζί», αν δεν έχει έρθει θετικό αποτέλεσμα.
Τα συναισθήματα…
Τα συναισθήματα που συνοδεύουν μια πιθανή διάλυση σχέσης είναι αρκετά. Κυμαίνονται από την απογοήτευση, τη σύγχυση, την ενοχή, λύπη, φόβο για την λάθος απόφαση, ντροπή, αναταραχή…
Στην παρούσα και άνευ προηγουμένου κατάσταση λόγω των εγκλεισμών, το να θέλεις να χωρίσεις με έναν σύντροφο με τον οποίο βρίσκεσαι σε καραντίνα μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο. Πρόκειται για ένα δύσκολο διάστημα όπου είναι ανεβασμένα τα επίπεδα του άγχους, υπάρχει έντονη η απώλεια ελέγχου, όπως και ο φόβος για ένα αβέβαιο μέλλον ή ακόμη και τον θάνατο.
Αν λοιπόν προσθέσουμε και την χαμηλή ικανοποίηση στη σχέση και την αύξηση των παραπόνων του ενός συντρόφου προς τον άλλον, καταλαβαίνουμε πως έρχονται στην επιφάνεια συναισθήματα αγωνίας, κατάθλιψης ή και απελπισίας ακόμα.
Να χωρίσω;
Κανείς δεν μπορεί να σου πει αν θα χωρίσεις ή όχι. Είναι μία απόφαση που χρειάζεται να την πάρεις εσύ για τον εαυτό σου και μόνο. Και είναι λογικό αν σκεφτείς πως μόνο εσύ θα εισπράξεις τις συνέπειες τις απόφασης αυτής.
Σκέφτεσαι τον χωρισμό, κρίνοντας ότι η σχέση σας δεν είναι πλέον κατάλληλη για εσένα; Χρειάζεται να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου για το πως αισθάνεσαι στη σχέση αυτή. Για ποιον λόγο να παραμείνεις με έναν άνθρωπο χωρίς να τον θέλεις πια και στη συγκεκριμένη σχέση που δεν σε καλύπτει;
- Προσπάθησε να εξετάσεις το ενδεχόμενο του χωρισμού.
- Κατέγραψε τις σκέψεις σου και τον προβληματισμό σου ώστε να έχεις μία πιο καθαρή εικόνα. Πολλές φορές βάζοντας τις σκέψεις μας στο χαρτί, είναι σαν να ανοίγουμε ένα “εσωτερικό” μυστικό κουτί. Και άλλες σκέψεις έρχονται στην επιφάνεια παίρνοντας μορφή, δίνοντας μία πιο σαφή εικόνα.
- Στη συνέχεια, κάνε μία ήρεμη κουβέντα με το σύντροφό σου. Ακόμη και μέσα στην καραντίνα, μπορείτε να συζητήσετε για το πώς νιώθει ο καθένας. Όπως και να διαπιστώσετε πώς θα είναι ένας πιθανός χωρισμός αλλά και που υπάρχουν τα όρια.
Βοήθεια όμως χρειάζεται και ο σύντροφός σου. Χρειάζεται να μιλήσετε και για το πώς νιώθει εκείνος ή ακόμη και να τον ενθαρρύνεις να εκφράσει σκέψεις και συναισθήματα, να θέσει ερωτήσεις σχετικά με την απόφασή σου να χωρίσετε… Πιο απλά, να προετοιμαστείτε και οι δύο καλύτερα για το τέλος του lockdown.
Ασφαλώς δεν είναι εύκολη η ρύθμιση ενός νέου τρόπου διαβίωσης. Όταν μάλιστα μένετε και αρκετό καιρό μαζί, είτε σε συμβίωση, είτε σε γάμο. Επιπλέον, χρειάζεται κατανόηση και ένας ευγενικός τρόπος, που μπορεί να προωθήσει ακόμη και την προσωπική ανάπτυξη.
Και αν κάνω λάθος;
Υπάρχει η πιθανότητα να σε ενοχλούν πράγματα στο σύντροφό σου που δεν είχες παρατηρήσει πριν από τους εγκλεισμούς; Μήπως γι αυτό σου έχουν μπει σκέψεις χωρισμού; Τότε ίσως είναι προτιμότερο να περιμένεις να λήξει αυτή η κατάσταση. Έχεις σκεφτεί πως είναι ένα δύσκολο διάστημα για όλους μας, όπου η πίεση και άλλα δυσφορικά συναισθήματα ενδεχομένως… ξεγελούν τον εγκέφαλό μας;
Είναι στη φύση μας να αναπτύσσουμε αμυντικούς μηχανισμούς για την αυτοπροστασία μας. Όταν κάτι μας δυσκολεύει ή μας ενοχλεί, θέλουμε να το βγάλουμε από τη ζωή μας, να φύγουμε μακριά ή αν δεν μπορούμε να το αλλάξουμε να ξεσπάσουμε αλλού. Η «μετατόπιση» είναι ένας τέτοιος αμυντικός μηχανισμός, όπου τα συναισθήματα κατευθύνονται μακριά από την πηγή που τα προκαλεί, προς κάτι άλλο.
Για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχει φόρτος εργασίας στη δουλειά ή προβλήματα με τον εργοδότη και να ξεσπάμε στο σπίτι ο ένας στον άλλον ή στα παιδιά. Έτσι ακριβώς, υπάρχει πιθανότητα τα συναισθήματα που πηγάζουν από την πανδημία και τους εγκλεισμούς να βρίσκουν τρόπο εκτόνωσης στο άλλο μέλος της σχέσης. Η πίεση που νιώθεις αυτό το διάστημα λόγω της κατάστασης θεωρείς ότι προκαλείται από τον σύντροφό σου; Και αν στην πραγματικότητα ευθύνεται η πανδημία και το lockdown;
Και τέτοια συναισθήματα είναι η απογοήτευση, το άγχος, η καταθλιπτική σημειολογία, η ενόχληση ή η απώλεια ελέγχου, σε κάτι που έχουμε καλύτερο έλεγχο – τη σχέση μας ή τον σύντροφό μας.
Πως θα καταλάβω αν πραγματικά θέλω να χωρίσω ή αν έχω επηρεαστεί από την πανδημία;
Αν οι σκέψεις αυτές σου έχουν έρθει ξαφνικά και νιώθεις ότι εκνευρίζεσαι εύκολα, αναρωτήσου:
- Πριν από την πανδημία, ήμουν απογοητευμένη από το σύντροφό μου;
- Νιώθω απογοήτευση και από άλλα πράγματα στη ζωή μου, άλλες καταστάσεις αυτό το διάστημα;
- Με ενοχλεί που δεν μπορώ να βγω έξω από το σπίτι μου και να κάνω ό, τι θέλω;
Είναι λίγες ερωτήσεις που θα σε βάλουν σε μία διαδικασία να αναλογιστείς και να αναστοχαστείς πάνω στη ζωή σου γενικότερα… Αν για παράδειγμα, νιώθεις μία γενικότερη απογοήτευση ή εκνευρισμό, τότε πιθανά ξεσπάς/μετατοπίζεις τα αρνητικά σου συναισθήματα στον σύντροφό σου.
Εάν, ωστόσο, η απομόνωση σε οδήγησε να ανακαλύψεις αληθινές ασυμβατότητες ανάμεσά σας, όπως για παράδειγμα εσύ προσέχεις και δεν βγαίνεις από το σπίτι αλλά εκείνος είναι διαρκώς έξω στέλνοντας μηνύματα και συναντώντας φίλους, αγνοώντας τις εκκλήσεις, τις επιθυμίες σου και τις προφυλάξεις…
Αν νιώθεις ότι σε κρίνει, σε περιφρονεί, είναι απότομος ή αμυντικός απέναντί σου, μπορεί να έχετε ανακαλύψει βαθιές διαφορές στις αξίες σας… Πρώτα θα του το επισημάνεις και αν τελικά δεν «ταιριάξετε», ίσως είναι προτιμότερος ο χωρισμός. Το να επιλέξεις έναν άνθρωπο που νιώθεις πως ευθυγραμμίζεται καλύτερα με αυτό που είναι σημαντικό για εσένα ενδεχομένως μπορεί να είναι μια υγιής επιλογή.
Η ενδοοικογενειακή βία στην πανδημία…
Γνωρίζουμε τις διαστάσεις που πήρε η ενδοοικογενειακή βία σε όλο τον πλανήτη με τους εγκλεισμούς. Δεδομένης λοιπόν της αύξησης αυτής, εάν αισθάνεσαι ανασφάλεια να μείνετε μαζί ή αν έχει ήδη δείξει μία πιο βίαιη συμπεριφορά επίσης, τέτοια που θα σε θέσει σε κίνδυνο, ίσως είναι προτιμότερο να φύγεις πρώτα από το κοινό σπίτι με ασφάλεια και να σκεφτείς πιο στρατηγικούς τρόπους, όπως η απόσπαση της προσοχής του, για παράδειγμα να παρακολουθήσετε ταινίες ή να κάνετε άλλες δραστηριότητες που θα αποσπάσουν τη βίαιη συμπεριφορά. Εάν βέβαια φοβάσαι ότι διατρέχεις άμεσο κίνδυνο, ειδοποίησε τις αρχές και άτομα που μπορούν να σε στηρίξουν.
«Να χωρίσω ή να μείνω;»
Τελικά, η απόφαση «Να χωρίσω ή να μείνω;» δεν είναι ποτέ εύκολη. Μέσα όμως από μία πιο βαθιά κατανόηση και προβληματισμό σχετικά με το πλαίσιο στο οποίο βρίσκεστε οι δυο σας, όπως και με τη βοήθεια ειδικού σε θέματα σχέσεων, θα μπορέσεις να ξεκαθαρίσεις τις σκέψεις και να πάρεις μια πιο κατάλληλη απόφαση.
Μαρίνα Μόσχα
Πρώτη δημοσίευση: Psychology Now