Καλοκαιράκι πια! Η διάθεση πιο ανέμελη, οι υποχρεώσεις αρχίζουν και κλείνουν ή παραμερίζονται – όσο είναι δυνατόν βέβαια! Τα παιδιά σου τέλειωσαν το σχολείο και τριγυρίζουν μέσα στο σπίτι, χωρίς να έχουν κάτι ιδιαίτερο να κάνουν… Εσύ ανησυχείς γιατί αν εργάζεσαι πρέπει να δεις «τι θα τα κάνεις», με ποιον θα μείνουν αν είναι μικρά ή πως θα περάσουν τον χρόνο τους, πόσο μάλλον αν έχουν ήδη αρχίσει να σου λένε ότι βαριούνται. Αν δεν εργάζεσαι, στην αρχή χαίρεσαι που είστε περισσότερες ώρες μαζί, νιώθεις όμως ότι πιέζεσαι σταδιακά, εφόσον χρειάζεται να αλλάξεις το πρόγραμμά σου, ίσως νιώθεις και περισσότερη κούραση στο να τα προλάβεις όλα αλλά και να τα διασκεδάσεις παράλληλα! Αν είσαι από τις τυχερές, που υπάρχουν παππούδες και γιαγιάδες στο χωριό, αποφασίζεις να τα στείλεις εκεί να …ξεσαλώσουν, κάνοντας και τις διακοπές τους ταυτόχρονα.
Σίγουρα, το νιώθεις και εσύ, ότι τα παιδιά μέσα σε ένα διαμέρισμα ή σε ένα περιορισμένο περιβάλλον, δεν έχουν και πολλά να κάνουν, με αποτέλεσμα να βρίσκονται όλο και περισσότερο μπροστά σε ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι ή σε έναν υπολογιστή, τάμπλετ ή «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο, γεγονός που – συμφωνούμε όλοι νομίζω – δεν είναι και ότι καλύτερο! Κατανοείς λοιπόν την ανάγκη τους να περάσουν ανέμελες καλοκαιρινές στιγμές, μετά από την κούραση της σχολικής χρονιάς, σαν αυτές που ενδεχομένως είχες περάσει και εσύ στην ηλικία τους και που έχουν χαραχτεί ευχάριστα στη μνήμη σου.
Τέλος λοιπόν στο καθημερινό ξυπνητήρι, στο απρόθυμο ξύπνημα και στο καθημερινό πήγαινε έλα στο σχολείο, στα φροντιστήρια (αν υπήρξαν) και στις σχολικές υποχρεώσεις. Ήρθε η ώρα – αν οι παππούδες είναι σε χωριό – να χαρούν τα παιδιά σου την επαφή με τη φύση, να παίξουν με τα χώματα, να τρέξουν, να φωνάξουν, να γελάσουν δυνατά χωρίς να ενοχλήσουν κανέναν, να κολυμπήσουν – αν βρίσκονται κοντά σε θάλασσα, λίμνη ή ποτάμι, να παίξουν με άλλα παιδιά που ίσως έχουν διαφορετικές συνήθειες, πόσο μάλλον αν υπάρχουν και ξαδέλφια στο χωριό!
Είναι η εποχή που τα προγράμματα και οι κανόνες δεν ισχύουν και η ελευθερία αυτή χτίζει εικόνες, αναμνήσεις, συμπεριφορές, συναισθήματα…
Γιατί αποφάσισα να γράψω αυτό το αρθράκι θα μου πείς, εφόσον όλοι μας σχεδόν γνωρίζουμε τα συγκεκριμένα οφέλη. Διάβασε λοιπόν το «γιατί»:
- Αρκετές φορές βλέπω στο γραφείο γονείς που ζουν τη ζωή τους μέσα από τα παιδιά τους, με αποτέλεσμα να θέλουν να τα έχουν πάντα δίπλα τους. Αρνούνται να τα αποχωριστούν έστω και για λίγες μέρες, θεωρώντας πως δεν θα αντέξουν τα παιδιά μακριά τους, μην πάθουν κάτι, ενώ στην ουσία, αυτή είναι η δική τους ανησυχία…
- Άλλος ένας λόγος είναι ότι «φοβούνται» να μείνουν μόνοι οι δύο σύντροφοι, εφόσον ήδη μπορεί να μην έχουν και πολλά κοινά μεταξύ τους, ιδίως αν η σχέση τους περνάει μία «αδιάφορη φάση» ή την έχει «ρουφήξει» η καθημερινότητα… Οι συγκρούσεις επίσης, οι καυγάδες και η κακή μεταξύ τους σχέση, είναι ασφαλώς άλλος ένας παράγοντας που χρησιμοποιούν τα παιδιά τους ως «σωσίβιο» για να μην πνιγούν οι δυο τους…
- Δεν ξεχνάω ασφαλώς και εκείνους που δεν τα πάνε καλά με τα πεθερικά τους και μέσα από την απομάκρυνση των εγγονιών τους θέλουν να τους εκδικηθούν!
- Επίσης, τι γίνεται με τους χωρισμένους γονείς; Με εκείνους που χρησιμοποιούν τα παιδιά τους για να πληγώσουν ό ένας τον άλλον; Και πιστέψτε με, είναι πάρα πολλοί αυτοί οι γονείς, ακόμα και με παιδιά που ξεπερνούν ηλικιακά τα 25 τους χρόνια, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα που θα δούμε άλλη φορά!
Σε όποια κατηγορία και αν ανήκετε, να θυμάστε πως ο γονιός οφείλει να παραμερίζει τα δικά του πάθη, τις δικές του φοβίες, ανασφάλειες και ανησυχίες και να βάζει μπροστά το παιδί του και αυτό που θα κάνει καλό σε εκείνο και όχι στον ίδιο! Λέμε ναι, λοιπόν στις διακοπές στους παππούδες, όσο και αν νιώθουμε την έλλειψη…
Ας επικεντρωθούμε όμως στις διακοπές με τον παππού και τη γιαγιά!
- Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να στείλουμε το παιδί μας διακοπές με τον παππού και τη γιαγιά;
Εξαρτάται! Θα έλεγα πως δεν υπάρχει «σωστή ηλικία», καθώς διάφοροι παράγοντες παίζουν ρόλο, όπως για παράδειγμα, η σχέση με τους παππούδες αλλά και αν έχουν μείνει μακριά από τους γονείς άλλες φορές! Πολλοί γονείς εμπιστεύονται τα παιδιά τους στους παππούδες από την βρεφική ηλικία, κυρίως τα τελευταία χρόνια που η οικονομική κρίση έχει χτυπήσει την πόρτα πολλών Ελλήνων γονιών. Οι παππούδες τα προσέχουν και τα μεγαλώνουν τις ώρες που εκείνοι εργάζονται, άρα γνωρίζουν ΤΙ και ΠΩΣ να φερθούν στα εγγόνια παρέχοντας ασφάλεια. Υπάρχουν όμως και γονείς που σκέφτονται για πρώτη φορά να τα εμπιστευτούν στον παππού και στη γιαγιά, είτε γιατί εργάζονται και κλείνουν οι παιδικοί σταθμοί και τα νηπιαγωγεία, άρα δεν έχουν κάποιον να τους τα κρατήσει, είτε γιατί θεωρούν πως θα είναι καλύτερα κάπου στην εξοχή να κάνουν και αυτά τις διακοπές τους μακριά από την πόλη, μέχρι να κάνουν κάτι όλοι μαζί – αν πάνε διακοπές οικογενειακώς! Και είναι και μία τρίτη μερίδα γονιών, που έχουν ανάγκη λίγες μέρες χαλάρωσης και ξεκούρασης χωρίς να τρέχουν πίσω από τα μικρά τους! Για τις δύο τελευταίες περιπτώσεις οι πρώτες διακοπές μακριά από τα παιδιά είναι λίγο …δύσκολες! Παρόλα αυτά, είναι μία καλή λύση εφόσον οι παππούδες είναι σε θέση που μπορούν να φροντίσουν τα εγγόνια τους και έχουν τις δυνάμεις! Από την προσχολική ηλικία λοιπόν, από τα 3 περίπου χρόνια, το παιδί μπορεί να μείνει μαζί τους και να περάσει και πολύ πολύ όμορφα μάλιστα, δημιουργώντας τις «δικές τους στιγμές» που θα μείνουν χαραγμένες στο μυαλουδάκι του και θα αναζητά καθώς μεγαλώνει να περάσει και πάλι χρόνο μαζί τους!
2. Τι κάνουμε αν δούμε ότι το παιδί δυσκολεύεται να μας αποχωριστεί; Πρόκειται για μία κατάσταση όπου αν το παιδί δεν έχει φύγει ποτέ από την αγκαλιά της μαμάς, ίσως τα πράγματα να μην είναι και τόσο εύκολα στην αρχή με το άγχος αποχωρισμού που θα δυσκολέψει την κατάσταση, σταδιακά όμως θα προσαρμοστεί. Για να γίνει αυτό πιο εύκολα, χρειάζεται το παιδί να είναι ενήμερο από πριν, να έχουν φροντίσει δηλαδή οι γονείς να του εξηγήσουν ότι θα μείνει λίγες μέρες μακριά τους αλλά θα είναι με τον παππού και τη γιαγιά – τους δικούς τους γονείς που ξέρουν πως θα του παρέχουν ασφάλεια, όπως έκαναν και με εκείνους! Άλλωστε, θα είναι για λίγες μέρες, θα μιλάνε στο τηλέφωνο ή και μέσω διαδικτύου – τώρα πια η τεχνολογία έρχεται και διευκολύνει και τέτοιου είδους καταστάσεις! Επίσης, θα του εξηγήσουν τι θα κάνουν εκείνοι, όπως και τι θα συμβεί αν τελικά θέλει να φύγει! Θα φροντίσουν να έχει μαζί του τα αγαπημένα του παιχνίδια και κυρίως αυτά που «κουβαλάει» πάντα μαζί του. Αν το παιδί δεν έχει ιδιαίτερες σχέσεις με τους παππούδες, καλό είναι να μείνει τουλάχιστον ο ένας γονιός μαζί τους λίγες μέρες, ώστε να τους μάθει και να νιώσει ασφάλεια μαζί τους! Εννοείται βέβαια, πως δεν θα λυγίσουν αν την ώρα που φεύγουν το παιδί αρχίσει να κλαίει, ούτε όμως θα αρχίσουν οι ίδιοι να δακρύζουν… Αν το παιδί είναι μεγαλύτερο και δεν θέλει να μείνει με τους παππούδες μακριά από τις παρέες του, οι γονείς θα του εξηγήσουν με ηρεμία και όχι αυταρχισμούς τους λόγους που επιθυμούν να πάει με τον παππού και τη γιαγιά, ώστε να μην αισθανθεί πως απλά το τιμωρούν ή δεν θέλουν να το έχουν στα πόδια τους! Άλλωστε, μετά από λίγες μέρες το πιο σίγουρο είναι πως θα αρχίσει να απολαμβάνει τα …οφέλη του να μείνει μαζί τους!
- Κάποιοι γονείς υποστηρίζουν ότι «παιδί κακομαθαίνει με την γιαγιά και τον παππού». Ποια είναι η άποψή σας;
Και τι έγινε αν κακομάθει και λίγο; Πάψτε να είστε τόσο αυστηροί, αφήστε τα παιδιά να …κακομάθουν μαζί τους! Αυτές θα είναι και οι γλυκές αναμνήσεις που θα κρατήσουν μεγαλώνοντας! Αφήστε τους να βρουν τους δικούς τους τρόπους και κώδικες επικοινωνίας και ας φάνε και λίγα γλυκά παραπάνω, ας κοιμηθούν και περισσότερες ώρες… Το πιο σημαντικό που παίρνουν τα παιδιά από τους παππούδες είναι η αγάπη τους και αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που κακομαθαίνουν, όπως λέει και ο λαός μας άλλωστε: «Του παιδιού μου το παιδί, δυο φορές παιδί μου!». Λίγους κανόνες μπορείτε βέβαια να θέσετε στους παππούδες όσον αφορά κυρίως τη χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών και την παρακολούθηση τηλεόρασης. Να έχετε στο μυαλό σας πως τα παιδιά αναγνωρίζουν πολύ εύκολα και γνωρίζουν τι θα κάνουν με τους γονείς και τι με τους παππούδες, οπότε σχετικά εύκολα θα επιστρέψουν στην καθημερινότητα της πόλης με την επιστροφή τους…
- Τι κάνουμε αν το παιδί δεν υπακούει στους παππούδες;
Εδώ έρχεται και μπαίνει στη μέση και το πώς οι ίδιοι έχουν μάθει το παιδί τους, αν του έχουν βάλει όρια, αν του έχουν μάθει τρόπους κλπ. Σίγουρα, θα έχουν φροντίσει πριν ακόμη το πάνε στους παππούδες να του έχουν εξηγήσει κάποια πράγματα και να έχουν μπει και συγκεκριμένοι κανόνες οριοθέτησης. Βέβαια, φεύγοντας οι γονείς, το παιδί που θα τους νιώθει μακριά, είναι πιθανό να προσπαθήσει να τραβήξει το όριο και να πειραματιστεί μαζί του, όπως άλλωστε είναι και φυσικό. Επίσης, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως οι παππούδες είναι μεν οι γονείς των γονιών που ξέρουν αλλά ας μην ξεχνάμε πως είναι και μεγάλοι άνθρωποι που δεν έχουν τις ίδιες αντοχές που έχουν οι νεότεροι. Έτσι, το παιδί για να απολαύσει τις μέρες αυτές, ας δώσει μια ευκαιρία στη σχέση αυτή που θα αναπτυχθεί μεταξύ τους και που θα αναπολεί μεγαλώνοντας…
- Ποια είναι τα θετικά που αποκομίζει ένα παιδί περνώντας κάποιο διάστημα των διακοπών με την γιαγιά και τον παππού;
Ακόμα θυμάμαι πόσο όμορφα περνούσα τα καλοκαίρια με τους παππούδες: τις πίτες που μου έφτιαχνε η γιαγιά, τα αστεία του παππού, τι βόλτες μας, τα σύκα που σκαρφαλώναμε, μαζεύαμε και τρώγαμε από τις συκιές, τα σταφύλια που τσίμπαγα τις ρόγες και εκείνη φώναζε… Πόσο μου λείπουν εκείνες οι όμορφες στιγμές που έχουν χαραχτεί τόσο όμορφα στη μνήμη μου, όχι μόνο στη δική μου αλλά και σε όλα τα ξαδέλφια… Νομίζω πως οι περισσότεροι έχετε θετικές παιδικές αναμνήσεις από εκείνους! Και πώς να μην έχετε άλλωστε εφόσον τα οφέλη είναι πολλαπλά:
- Το παιδί μαθαίνει να προσαρμόζεται στο διαφορετικό, να νιώθει ασφάλεια και να εμπιστεύεται άτομα που το αγαπάνε, απολαμβάνει τη μοναδικότητα της αγάπης
- Νιώθει την αποδοχή και όχι μόνο από τους γονείς του
- Δοκιμάζει το διαφορετικό
- Έρχεται σε επαφή με το «χθες» και τις παραδόσεις του που δυστυχώς χάνονται στα νεότερα χρόνια
- Μαθαίνει να λειτουργεί πέρα από τις γονεϊκές φτερούγες, ανακαλύπτοντας πτυχές ανεξαρτησίας
- Αυξάνει την αυτοεκτίμησή του φροντίζοντας τον εαυτό του και βλέποντας πως μπορεί να τα καταφέρει
- Κοινωνικοποιείται μέσα από τις παρέες του παππού και της γιαγιάς, καθώς συναναστρέφεται και άλλους ανθρώπους, μικρούς και μεγάλους
Μαρίνα Μόσχα