Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Νοεμβρίου του 1989. Είναι επικυρωμένη σε όλα τα κράτη του κόσμου, εκτός των ΗΠΑ και της Σομαλίας. Στη χώρα μας επικυρώθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 1992 με τον νόμο 2101. Πρόκειται για το πλέον αποδεκτό κείμενο για τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως.

Τα δικαιώματα αυτά αναφέρονται σε κάθε παιδί μέχρι την ηλικία των 18 ετών, χωρίς να διαχωρίζει τον τόπο που ζει, το χρώμα του, την κουλτούρα του, την γλώσσα που μιλάει, τις παραδόσεις και την θρησκεία του, το φύλο του, το αν έχει και τους δύο γονείς του ή είναι ορφανό, αν έχει κάποια αναπηρία, αν είναι φτωχό ή πλούσιο.

Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού

Στη σύμβαση υποστηρίζεται ότι όποιος έχει την φροντίδα του αλλά και το ίδιο το κράτος είναι υπεύθυνοι και υποχρεωμένοι εξίσου: 

• να το βοηθήσουν και να το διευκολύνουν να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί,
• να μάθει τα δικαιώματά του και να τα διεκδικεί, καθώς και το
• πώς μεγαλώνοντας θα γίνει ένας ευαισθητοποιημένος στα κοινωνικά θέματα και ελεύθερος πολίτης.

Ο ΟΗΕ κατοχύρωσε την Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που περιλαμβάνει τους παρακάτω τομείς:

• Τομέας Επιβίωσης,
• Τομέας Ανάπτυξης,
• Τομέας Προστασίας
• Τομέας Συμμετοχής.

Κάθε παιδί:

• Έχει δικαίωμα στη ζωή.
• Έχει δικαίωμα να έχει ένα όνομα – μία ταυτότητα και αυτό πρέπει να αναγνωρίζεται επίσημα από το κράτος. Έχει δικαίωμα σε μια εθνικότητα (να ανήκει σε μια χώρα).
• Έχει το δικαίωμα να μένει με τους γονείς (ή γονέα) του, εκτός και αν αυτό είναι κακό για εκείνο. Έχει πάντως το δικαίωμα να ζει με μια οικογένεια που νοιάζεται για εκείνο.
• Έχει το δικαίωμα να λέει τη γνώμη του και οι μεγάλοι να την ακούν και να την παίρνουν σοβαρά.
• Έχει το δικαίωμα να ανακαλύπτει πράγματα και να μοιράζεται τις σκέψεις του με άλλους, μιλώντας, ζωγραφίζοντας, γράφοντας ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο εκτός και αν αυτός βλάπτει ή προσβάλλει άλλους ανθρώπους.
• Έχει το δικαίωμα να επιλέξει τη δική του θρησκεία και τα πιστεύω. Οι γονείς του θα πρέπει να το βοηθήσουν να αποφασίσει τι είναι σωστό και τι λάθος και ποιο είναι το καλύτερο για εκείνο.
• Έχει το δικαίωμα να διαλέξει τους φίλους του και να συμμετέχει ή να φτιάξει ομάδες, φτάνει αυτό να μην βλάπτει άλλους.
• Έχει δικαίωμα σεβασμού στην ιδιωτική του ζωή.
• Έχει το δικαίωμα να λαμβάνει πληροφορίες που είναι σημαντικές για την ευημερία του, από το ραδιόφωνο, τις εφημερίδες, βιβλία, ηλεκτρονικούς υπολογιστές και άλλες πηγές. Οι ενήλικες πρέπει να βεβαιωθούν πως οι πληροφορίες που λαμβάνει το παιδί δεν είναι βλαβερές και να το βοηθήσουν να βρει και να καταλάβει τις πληροφορίες που χρειάζεται.
• Έχει το δικαίωμα να προστατεύεται από το να πάθει κακό ή να το κακομεταχειριστούν, στο σώμα ή το μυαλό.
• Έχει το δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και βοήθεια αν δεν μπορεί να ζήσει με τους γονείς του, αλλά και σε φροντίδα και προστασία αν το υιοθετήσουν ή το αναλάβει ανάδοχη οικογένεια.
• Έχει δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και βοήθεια αν είναι πρόσφυγας (εάν εξαναγκάστηκε να φύγει από το σπίτι του και ζει σε άλλη χώρα), όπως και σε όλα τα άλλα δικαιώματα αυτής της Σύμβασης.
• Έχει δικαίωμα σε ειδική εκπαίδευση και φροντίδα αν έχει κάποια αναπηρία, καθώς και σε όλα τα άλλα δικαιώματα αυτής της Σύμβασης, ώστε να μπορεί να ζήσει μια ολοκληρωμένη ζωή.
• Έχει δικαίωμα στην καλύτερη δυνατή φροντίδα για την υγεία του, καθαρό νερό να πιει, θρεπτικό φαγητό, ένα καθαρό και ασφαλές περιβάλλον και τις πληροφορίες που θα το βοηθήσουν να μείνει υγιές.
• Έχει δικαίωμα για βοήθεια από το κράτος αν είναι φτωχό ή βρίσκεται σε ανάγκη.
• Έχει δικαίωμα σε φαγητό, ρούχα, ένα ασφαλές μέρος να ζήσει και να ικανοποιούνται οι βασικές του ανάγκες. Δεν πρέπει να μειονεκτεί με τρόπο που να μην μπορεί να κάνει πολλά από τα πράγματα που κάνουν τα άλλα τα παιδιά.
• Έχεις δικαίωμα σε εκπαίδευση καλής ποιότητας. Πρέπει να ενθαρρύνεται να πηγαίνει στο σχολείο μέχρι την υψηλότερη τάξη που μπορεί. Η δε εκπαίδευσή του πρέπει να το βοηθά να χρησιμοποιεί και να αναπτύσσει το ταλέντο και τις ικανότητές του. Πρέπει επίσης να το βοηθάει να μάθει να ζει με ειρήνη, να προστατεύει το περιβάλλον και να σέβεται τους άλλους ανθρώπους.
• Έχει το δικαίωμα να εξασκεί τις παραδόσεις του, τη γλώσσα και τη θρησκεία του – ή όποια άλλη επιλέξει. Μειονότητες και ιθαγενείς ομάδες χρειάζονται ιδιαίτερη προστασία αυτού του δικαιώματος.
• Έχει δικαίωμα στο παιχνίδι και την ξεκούραση.
• Έχει δικαίωμα προστασίας από εργασία που το βλάπτει και που είναι επιβλαβής για την υγεία και την εκπαίδευσή του. Εάν εργάζεται, έχει το δικαίωμα να είναι ασφαλές και να πληρώνεται ικανοποιητικά.
• Έχει δικαίωμα προστασίας από επιβλαβή ναρκωτικά και από το εμπόριο ναρκωτικών.
• Έχει δικαίωμα σε μια ζωή ελεύθερη από σεξουαλική κακοποίηση.
• Έχει δικαίωμα προστασίας από κάθε μορφή εκμετάλλευσης.
• Κανείς δεν επιτρέπεται να το τιμωρεί με σκληρό ή επιβλαβή τρόπο.
• Έχει δικαίωμα σε προστασία και ελευθερία από τον πόλεμο. Παιδιά κάτω των 15 ετών δεν μπορούν να αναγκαστούν να πάνε στο στρατό ή να συμμετέχουν σε πολέμους.
• Έχει δικαίωμα σε βοήθεια αν πληγωθεί, αν παραμεληθεί ή αν το κακομεταχειρισθούν.

---

Στατιστικά στοιχεία

Στοιχεία από το Χαμόγελο του Παιδιού 

Τα διεθνή στατιστικά στοιχεία που παρουσίασε «Το Χαμόγελο του Παιδιού» είναι τα εξής:
● 1 στα 3 κορίτσια και 1 στα 5 αγόρια θα κακοποιηθούν σεξουαλικά πριν την ηλικία των 18 ετών (πηγή Ο.Η.Ε.)
● 150 εκατομμύρια κορίτσια και 73 εκατομμύρια αγόρια σε παγκόσμιο επίπεδο βιάζονται ή πέφτουν θύματα σεξουαλικής βίας κάθε χρόνο, συνήθως από κάποιο άτομο της οικογένειάς τους (πηγή Ο.Η.Ε.)
● Δεν υπάρχει κάποιο στερεοτυπικό προφίλ για τον θύτη. Βίαιοι σεξουαλικά άνδρες μπορεί να είναι πλούσιοι ή φτωχοί, μορφωμένοι ή αγράμματοι, θρησκευόμενοι ή μη-θρησκευόμενοι. Οι θύτες είναι πιθανόν να είναι άτομα που κατέχουν θέσεις εξουσίας, σεβασμού και εμπιστοσύνης κι επομένως είναι λιγότερο πιθανόν να τους υποψιαστεί κάποιος  (πηγή Ο.Η.Ε.)
● Τα παιδιά με αναπηρία διατρέχουν 3-4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να πέσουν θύματα βίας (πηγή Ο.Η.Ε.)
● Στο 70% έως 80% των περιστατικών σεξουαλικών υποθέσεων, ο θύτης είναι κάποιο άτομο που το θύμα γνωρίζει κι εμπιστεύεται (Πηγή Council of Europe, One in Fine campaign)
● Η αιμομιξία και η σεξουαλική κακοποίηση διατρέχει όλα τα κοινωνικό-οικονομικά επίπεδα και λαμβάνει χώρα τόσο στα αστικά κέντρα όσο και σε αγροτικό περιβάλλον κι εκτός πόλης (Πηγή Safe Horizon, Child Abuse Facts 2015)
● Η αιμομιξία και η ενδοοικογενειακή κακοποίηση αναλογεί στο 1/3 των περιπτώσεων σεξουαλικής κακοποίησης (Πηγή WHO Guidelines 2003, p.75)
● 1 στα 7 κορίτσια και 1 στα 25 αγόρια αναμένεται να πέσουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης μέχρι την ενηλικίωσή τους (Πηγή Διεθνές Κέντρο για τα Εξαφανισμένα και Υπό Εκμετάλλευση Παιδιά)

---

Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, σε ένα θέμα τόσο λεπτό όσο η κακοποίηση ενός παιδιού, οι αριθμοί δεν λένε πάντα την αλήθεια, καθώς τα περισσότερα περιστατικά αποκρύπτονται και δεν βγαίνουν ποτέ στην επιφάνεια.

18η Νοεμβρίου: Ευρωπαϊκή Ημέρα για την Προστασία των Παιδιών κατά της Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης

Σεξουαλική κακοποίηση των Παιδιών: Μένει Μυστικό. Ας γίνουμε η φωνή τους!

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» ενώνει δυνάμεις με 800 φορείς σε όλο τον κόσμο για δώσει τέλος στον αργό θάνατο των παιδιών λόγω της σεξουαλικής κακοποίησης

• Το Α’ Δεκάμηνο του 2022 καταγράφηκε αύξηση στα περιστατικά παιδιών θυμάτων βίας που αναφέρθηκαν στον Οργανισμό «Το Χαμόγελο του Παιδιού»
• «Το Χαμόγελο του Παιδιού» χειριζόταν 10 νέες υποθέσεις παιδιών θυμάτων βίας ανά ημέρα
• Κάθε μέρα «Το Χαμόγελο του Παιδιού» ενημέρωνε τις Εισαγγελικές και Αστυνομικές Αρχές για 7 παιδιά σε κίνδυνο
• Ανά περίπου μια ημέρα «Το Χαμόγελο του Παιδιού» πραγματοποίησε επιτόπια παρέμβαση για ένα παιδί που έπρεπε να μεταφερθεί σε ένα προστατευμένο περιβάλλον. Πηγή: Χαμόγελο του παιδιού

19η Νοεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα ενάντια στην Κακοποίηση των Παιδιών

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» δίπλα σε κάθε παιδί θύμα βίας με στόχο την ολιστική αντιμετώπιση των φαινομένων κάθε μορφής κακοποίησης

Σύμφωνα με διεθνή στοιχεία:

• Κάθε χρόνο ανάμεσα στα 500 εκ. με 1.5 δις. παιδιά σε όλο τον κόσμο έχουν υποστεί κάποια μορφή βίας (πηγή Ο.Η.Ε.)
• Στην Ευρώπη υπολογίζεται ότι σε 70% με 85% των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης ο θύτης είναι κάποιος που το παιδί γνωρίζει καλά και εμπιστεύεται (πηγή: Συμβούλιο της Ευρώπης)
• Υπολογίζεται ότι 120 εκ. κορίτσια και 73 εκ. αγόρια έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής βίας, και περίπου 1 δις παιδιά έχουν υποστεί φυσική τιμωρία σε καθημερινή βάση (πηγή Ο.Η.Ε.)
• 1 στα 3 κορίτσια και 1 στα 5 αγόρια θα κακοποιηθούν σεξουαλικά πριν φτάσουν στην ηλικία των 18 ετών (πηγή Ο.Η.Ε.)
• Υπολογίζεται ότι περίπου 10 εκ. παιδιά πέφτουν θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης (πηγή Ο.Η.Ε.)
• 1 εκ. παιδιά πέφτουν θύματα απαγωγής κάθε χρόνο, πωλούνται και εξαναγκάζονται σε παιδική πορνεία ή παιδική πορνογραφία (πηγή Ο.Η.Ε.)
• Υπολογίζεται ότι 10 εκ. παιδιά έχουν εξαφανιστεί στην διάρκεια της πρόσφατης μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης (πηγή: Europol)

«Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056»

Παγκόσμια Ημέρα του Παιδιού

Η Παγκόσμια Ημέρα του Παιδιού γιορτάζεται στις 11 Δεκεμβρίου κάθε χρόνο σε όλο τον πλανήτη από το 1949. Είναι η ημέρα ίδρυσης της UNICEF. 

Που μπορεί να απευθυνθεί ένα παιδί ή και ένας γονιός για να ενημερωθεί ή ακόμη και να ζητήσει βοήθεια;

Στους παρακάτω φορείς μπορούν να απευθύνονται παιδιά και γονείς, που θέλουν να ενημερωθούν ή και να ζητήσουν βοήθεια γύρω από την ασφάλεια, την προστασία και την ευημερία των παιδιών.

Unicef: 210 – 72.55.555, 210 – 72.52.555, info@unicef.g

Χαμόγελο του Παιδιού: Εθνική τηλεφωνική γραμμή για τα παιδιά SOS 1056

Συνήγορος του Παιδιού: cr@synigoros.gr, 213 – 13.06.703 (Γραμματεία), 800.11.32000 (γραμμή για παιδιά)

Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού: 210 – 88.46.590

Μαρίνα Μόσχα