“Πάτα το κουμπί – Χτύπα τον καρκίνο!”

Μπορείς και εσύ να συμβάλλεις στη μάχη κατά του Καρκίνου!

H Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛ.Ο.Κ) και η Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ) υποστηρίζουν την Εκστρατεία Ενημέρωσης και Κινητοποίησης κατά του Καρκίνου που διοργανώνει η Bristol – Myers Squibb

«Πάτα το Κουμπί, Χτύπα τον Καρκίνο» είναι το κεντρικό μήνυμα της πανελλαδικής εκστρατείας ευαισθητοποίησης και κινητοποίησης των πολιτών, με στόχο την υποστήριξη των ανθρώπων που μάχονται κατά του καρκίνου.
Η εκστρατεία υλοποιείται από την Bristol- Myers Squibb υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛ.Ο.Κ) και της Εταιρείας Ογκολόγων – Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου, της οποίας το μήνυμα φέτος είναι “I am Αnd I Will”. Είμαστε μέλη της παγκόσμιας κοινότητας του καρκίνου και θέλουμε περισσότερη έρευνα, καλύτερη ογκολογική περίθαλψη.
Πρωταγωνιστής της εκστρατείας είναι το καρκινικό κύτταρο, το οποίο καλούνται οι πολίτες να συρρικνώσουν με μια απλή, αλλά συμβολική κίνηση: «Το πάτημα ενός κουμπιού». Πατώντας το κουμπί, η Bristol-Myers Squibb (BMS) συνεισφέρει οικονοµικά στο έργο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛ.Ο.Κ).

Σχετικά με την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου

Το 2019 σηματοδοτεί την έναρξη της τριετούς εκστρατείας “I am and I will” που αποτελεί μια παρότρυνση για δράση τόσο για προσωπική δέσμευση αλλά και επιμέρους δράσεων που αναλαμβάνονται από όλους τους φορείς τώρα για το μέλλον.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.worldcancerday.org

Γενικά για τη Νόσο

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO):

• Ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως και εκτιμάται ότι ευθύνεται για 9,6 εκατομμύρια θανάτους το 2018. Παγκοσμίως, περίπου 1 στους 6 θανάτους οφείλεται στον καρκίνο.
• Το 70% περίπου των θανάτων από καρκίνο αφορά χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
• Το ένα τρίτο περίπου των θανάτων από καρκίνο οφείλονται στους 5 κυριότερους συμπεριφορικούς και διατροφικούς κινδύνους: τον υψηλό δείκτη μάζας σώματος, τη χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, τη χρήση καπνού και τη χρήση οινοπνεύματος.
• Η χρήση καπνού αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τον καρκίνο και ευθύνεται για περίπου 22% των θανάτων λόγω καρκίνου (2).
• Οι λοιμώξεις που προκαλούν καρκίνο, όπως η ηπατίτιδα και ο ιός των θηλωμάτων του ανθρώπου (HPV), ευθύνονται για έως 25% των περιπτώσεων καρκίνου σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος (3).
• Η επίσκεψη στον γιατρό στο τελικό στάδιο και η έλλειψη πρόσβασης στη διάγνωση και τη θεραπεία αποτελούν συχνό φαινόμενο. Το 2017, μόνο το 26% των χωρών χαμηλού εισοδήματος ανέφεραν ότι στον δημόσιο τομέα διατίθενται γενικά παθολογοανατομικές υπηρεσίες. Πάνω από 90% των χωρών υψηλού εισοδήματος ανέφεραν ότι οι υπηρεσίες θεραπείας είναι διαθέσιμες σε σύγκριση με λιγότερο από 30% των χωρών χαμηλού εισοδήματος.

Ο καρκίνος είναι ένας γενικός όρος για μία μεγάλη ομάδα νοσημάτων που μπορούν να προσβάλουν οποιοδήποτε μέρος του οργανισμού. Άλλοι όροι που χρησιμοποιούνται είναι «κακοήθεις όγκοι» και «νεοπλάσματα». Ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό του καρκίνου είναι η ταχεία δημιουργία παθολογικών κυττάρων τα οποία αναπτύσσονται πέραν των συνήθων ορίων τους και μπορούν, εν συνεχεία, να διεισδύσουν σε παρακείμενα μέρη του οργανισμού και να εξαπλωθούν σε άλλα όργανα. Η τελευταία διαδικασία αναφέρεται ως μετάσταση. Οι μεταστάσεις αποτελούν κύρια αιτία θανάτου από τον καρκίνο.

Στατιστικά στοιχεία για το καρκίνο το 2018 και αιτίες θανάτου

Ο καρκίνος αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως και το 2018 υπολογίζεται ότι ευθύνεται για 9,6 εκατομμύρια θανάτους. To 2018 oι πιο συχνοί τύποι καρκίνου είναι:

• Ο καρκίνος του πνεύμονα (2,09 εκατομμύρια περιπτώσεις)
• Ο καρκίνος του μαστού (2,09 εκατομμύρια περιπτώσεις)
• Ο καρκίνος του παχέος εντέρου (1,80 εκατομμύρια περιπτώσεις)
• Ο καρκίνος του προστάτη (1,28 εκατομμύρια περιπτώσεις)
• Ο καρκίνος του δέρματος (εκτός του μελανώματος) (1,04 εκατομμύρια περιπτώσεις)
• Ο καρκίνος του στομάχου (1,03 εκατομμύρια περιπτώσεις)

Οι πιο συχνές αιτίες θανάτου από καρκίνο για το ίδιο έτος είναι:

• Ο καρκίνος του πνεύμονα (1,76 εκατομμύρια θάνατοι)
• Ο καρκίνος του παχέος εντέρου (862.000 θάνατοι)
• Ο καρκίνος του στομάχου (783.000 θάνατοι)
• Ο καρκίνος του ήπατος (782.000 θάνατοι)
• Ο καρκίνος του μαστού (627.000 θάνατοι)

Αίτια

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO):

Ο καρκίνος προκύπτει από τον μετασχηματισμό των φυσιολογικών κυττάρων σε καρκινικά κύτταρα σε μία διαδικασία πολλαπλών σταδίων, κατά την οποία γενικά μία προκαρκινική βλάβη εξελίσσεται σε κακοήθη όγκο. Αυτές οι μεταβολές είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης μεταξύ των γενετικών παραγόντων ενός ατόμου και εξωτερικών παραγόντων που ανήκουν σε 3 κατηγορίες:

• φυσικοί καρκινογόνοι παράγοντες, όπως η υπεριώδης και η ιονίζουσα ακτινοβολία
• χημικοί καρκινογόνοι παράγοντες, όπως ο αμίαντος, τα συστατικά του καπνού του τσιγάρου, η αφλατοξίνη (μολυσματικός παράγοντας στην τροφή) και το αρσενικό (μολυσματικός παράγοντας στο πόσιμο νερό) και
• βιολογικοί καρκινογόνοι παράγοντες, όπως οι λοιμώξεις από ορισμένους ιούς, βακτήρια ή παράσιτα.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), μέσω του Διεθνούς Οργανισμού για την Έρευνα κατά του Καρκίνου (IARC), έχει προχωρήσει σε ταξινόμηση των παραγόντων που προκαλούν καρκίνο.

Η γήρανση αποτελεί άλλον έναν θεμελιώδη παράγοντα για την ανάπτυξη του καρκίνου. Η επίπτωση του καρκίνου αυξάνεται δραματικά με την ηλικία, πιθανότατα λόγω της συσσώρευσης παραγόντων κινδύνου για συγκεκριμένους τύπους καρκίνου που αυξάνονται με την ηλικία. Η συνολική συσσώρευση του κινδύνου συνδυάζεται με την τάση μείωσης της αποτελεσματικότητας των μηχανισμών κυτταρικής επιδιόρθωσης καθώς το άτομο γερνάει.

Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο

Η χρήση καπνού και οινοπνεύματος, η μη υγιεινή διατροφή και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, αποτελούν βασικούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου παγκοσμίως, και παράλληλα αποτελούν τους 4 κοινούς παράγοντες κινδύνου για άλλα μη μεταδιδόμενα νοσήματα.

Ορισμένες χρόνιες λοιμώξεις αποτελούν παράγοντες κινδύνου για καρκίνο και έχουν μεγάλη σημασία σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Το 15% περίπου των καρκίνων που διαγνώστηκαν το 2012 αποδόθηκαν σε καρκινογόνες λοιμώξεις από παθογόνους μικροοργανισμούς όπως το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori), ο ιός των θηλωμάτων του ανθρώπου (HPV), ο ιός της ηπατίτιδας B, ο ιός της ηπατίτιδας C και ο ιός Epstein-Barr³.

Ο ιός της ηπατίτιδας B και C και ορισμένοι τύποι του HPV αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ήπατος και του τραχήλου της μήτρας, αντίστοιχα. Η λοίμωξη από HIV αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας.

Πρόληψη

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO):

Σήμερα, το 30-50% των περιπτώσεων καρκίνου μπορούν να προληφθούν αποφεύγοντας τους παράγοντες κινδύνου και εφαρμόζοντας τις υπάρχουσες εμπεριστατωμένες στρατηγικές πρόληψης. Η επιβάρυνση από τον καρκίνο μπορεί επίσης να μειωθεί μέσω της έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου και της αντιμετώπισης των ασθενών που αναπτύσσουν καρκίνο. Σε πολλές περιπτώσεις καρκίνου υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ίασης, εάν διαγνωστούν έγκαιρα και αντιμετωπιστούν επαρκώς.

Αποφυγή των παραγόντων κινδύνου

Η αποφυγή των κυριότερων παραγόντων κινδύνου μπορεί να μειώσει σημαντικά την επιβάρυνση από τον καρκίνο. Σε αυτούς τους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται οι εξής:

• η χρήση καπνού
• το υπερβολικό σωματικό βάρος ή η παχυσαρκία
• η μη υγιεινή διατροφή με χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
• η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας
• η χρήση οινοπνεύματος
• η σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη από HPV
• η λοίμωξη από ηπατίτιδα ή άλλες καρκινογόνες λοιμώξεις
• η ιονίζουσα και η υπεριώδης ακτινοβολία
• η αστική ατμοσφαιρική ρύπανση
• ο καπνός στους εσωτερικούς χώρους από οικιακή χρήση στερεών καυσίμων.

Η χρήση καπνού αποτελεί τον κύριο και πιο σημαντικό παράγοντα κινδύνου για καρκίνο και ευθύνεται για περίπου 22% των σχετιζόμενων με τον καρκίνο θανάτων παγοσμίως².

Τήρηση των στρατηγικών πρόληψης

Για τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης διάφορων τύπων καρκίνου οι άνθρωποι μπορούν:

• να αυξήσουν την αποφυγή των παραγόντων κινδύνου που αναφέρονται παραπάνω
• να εμβολιαστούν κατά του HPV και του ιού της ηπατίτιδας B
• να ελέγχουν τους επαγγελματικούς κινδύνους
• να μειώσουν την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία
• να μειώσουν την έκθεση στην ιονίζουσα ακτινοβολία (επαγγελματική έκθεση ή μέσω ιατρικών διαγνωστικών απεικονιστικών εξετάσεων).

Ο εμβολιασμός κατά του HPV και του ιού της ηπατίτιδας B θα μπορούσε να αποτρέψει 1 εκατομμύριο περιπτώσεις καρκίνου κάθε χρόνο³.

Έγκαιρη διάγνωση

Όταν εντοπιστεί έγκαιρα, ο καρκίνος είναι πιο πιθανό να ανταποκριθεί στην αποτελεσματική θεραπεία οδηγώντας σε μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης, χαμηλότερη νοσηρότητα και λιγότερο δαπανηρή θεραπεία. Με την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου και την αποφυγή των καθυστερήσεων στη φροντίδα, μπορούν να γίνουν σημαντικές βελτιώσεις στη ζωή των ασθενών με καρκίνο.

Η έγκαιρη διάγνωση αποτελείται από 5 βήματα που θα πρέπει να είναι ολοκληρωμένα και να γίνονται εγκαίρως:

• ενημέρωση και πρόσβαση σε φροντίδα
• να εμβολιαστούν κατά του HPV και του ιού της ηπατίτιδας B
• κλινική αξιολόγηση, διάγνωση και σταδιοποίηση
• πρόσβαση σε θεραπεία
• προσυμπτωματικός έλεγχος

Η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική στην πλειοψηφία των καρκίνων. Μη έγκαιρη διάγνωση σημαίνει ότι οι ασθενείς διαγιγνώσκονται σε όψιμα στάδια της νόσου, όταν η θεραπεία ίασης μπορεί να μην αποτελεί πλέον επιλογή. Ορισμένοι από τους πιο συχνούς τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, ο καρκίνος του στόματος και ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχουν υψηλά ποσοστά ίασης όταν ανιχνεύονται έγκαιρα και αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές.

Πηγή: patatokoubi.gr