«Μου λέει ότι με ακούει την ώρα που μιλάω αλλά συνεχίζει και διαβάζει την εφημερίδα του…, δείχνει να συμφωνεί με τα λόγια μου αλλά κάνει το αντίθετο, νιώθω σαν να μην με ακούει καν!»

Πόσες φορές έχουμε αισθανθεί έτσι; Πόσες φορές έχουμε βρεθεί σε αυτή τη θέση; Αναρωτιόμαστε αν μιλάμε με τον σύντροφό μας την ίδια γλώσσα, εφόσον ναι μεν μιλάμε αλλά στην ουσία είναι σαν να κάνουμε μονόλογο. Τι συμβαίνει; Δεν ενδιαφέρεται πια ή δεν ανήκουμε στις προτεραιότητές του; Στο τέλος σχεδόν όλες μας καταλήγουμε στο ίδιο συμπέρασμα: «Δεν υπάρχει επικοινωνία πια ανάμεσά μας!» Μία διαπίστωση που πληγώνει και πονάει, μας κάνει και αναρωτιόμαστε συνήθως τι συνέβη και εκείνος άλλαξε τόσο πολύ ή στην καλύτερη περίπτωση αν έχουμε την ωριμότητα, τι κάνουμε και εμείς λάθος και δεν μπορούμε πια να συνεννοηθούμε.

Τι είναι όμως η επικοινωνία;

Λέμε ότι πρόκειται για μία διαδικασία ανταλλαγής μηνυμάτων, που μεταδίδουμε ή και ταυτόχρονα λαμβάνουμε, αφού την ίδια στιγμή στέλνουμε και παίρνουμε πληροφορίες, με στόχο την συνεννόηση. Μάλιστα, δεν ανταλλάσουμε μόνο πληροφορίες αλλά και διάφορες ιδέες, σκέψεις και συναισθήματα, ανάγκες, επιθυμίες και προσδοκίες, με τα οποία πραγματοποιείται η συνεννόηση μεταξύ μας. Για όλα αυτά «ευθύνεται» ένας κώδικας, ο οποίος όμως δεν είναι μόνο λεκτικός, δηλαδή τα λόγια που λέμε αλλά και μη λεκτικός (εξωλεκτικός) μέσα από τη στάση του σώματός μας, τις γκριμάτσες του προσώπου μας, τις εκφράσεις μας, τις κινήσεις των χεριών μας, κ.ά.

Συχνά ακούμε από τα ζευγάρια που έρχονται στο χώρο μας: «δεν επικοινωνούμε πια!»

Στην πραγματικότητα αυτό δεν είναι αλήθεια, εφόσον με κάποιο τρόπο οι δύο σύντροφοι συνεννοούνται έστω και για τα πιο απλά και πρακτικά θέματα. Προφανώς λοιπόν, δεν μιλούν για έλλειψη επικοινωνίας αλλά για «κακό» ή μη κατάλληλο τρόπο επικοινωνίας που θα τους φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Στο παραπάνω παράδειγμα, μπορεί ο άνδρας να ακούει αλλά η στάση του σώματός του – το ότι δεν κοιτάζει την σύντροφό του να σημαίνει για εκείνη ότι δεν την παρακολουθεί (ίσως βέβαια και να μην την παρακολουθεί αλλά και πάλι δεν το επικοινωνεί σε εκείνη). Το ότι δείχνει να συμφωνεί μαζί της εφόσον δεν διαφωνεί λεκτικά, για εκείνη μπορεί να σημαίνει ότι συμφωνεί ενώ για εκείνον ότι διαφωνεί αφού δεν της απαντάει.

Έτσι λοιπόν, ερχόμαστε στον τρόπο που το ζευγάρι επικοινωνεί. Στο πως αντιλαμβάνεται, στο πως επεξεργάζεται, στο πως ερμηνεύει και στο πως στέλνει πίσω εμπλουτισμένο με τα δικά του στοιχεία αυτό το επεξεργασμένο μήνυμα ο ένας σύντροφος στον άλλον. Και βέβαια πολύ σημαντικό είναι και το κατά πόσο ο άλλος σύντροφος «ακούει» το εμπλουτισμένο αυτό μήνυμα και πως ο ίδιος μπαίνει στη διαδικασία να το ερμηνεύσει, να ανταποκριθεί σε αυτό, να το εμπλουτίσει και να το επιστρέψει…

Η υγιής επικοινωνία είναι το πιο σημαντικό στοιχείο της σχέσης. Χωρίς αυτήν δεν μπορεί η σχέση να υπάρξει και να ζήσει με έναν υγιή τρόπο.

Μαρίνα Μόσχα