Το Sex Therapy (σεξοθεραπεία) ή θεραπεία σεξουαλικών δυσλειτουργιών, εστιάζει στην επίλυση ενός σεξουαλικού προβλήματος που εμφανίζεται στον άνδρα ή στη γυναίκα και αποτελεί εμπόδιο στην ομαλή σεξουαλική λειτουργία.
Πρόκειται για μία πιο εξειδικευμένη μορφή ψυχοθεραπείας που χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση των σεξουαλικών προβλημάτων και που χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό τεχνικών από τον κλάδο της γνωσιακής και συμπεριφορικής ψυχολογίας, της θεραπείας συστήματος-ζευγαριού, καθώς και ψυχοδυναμικές παρεμβάσεις, που έχουν φανεί ιδιαίτερα αποτελεσματικές τόσο σε άνδρες, όσο και σε γυναίκες, ως προς την βελτίωση της διάρκειας και της ικανοποίησης που ο καθένας λαμβάνει μέσα από την σεξουαλική δραστηριότητα. Δίνεται έμφαση όχι μόνο στην διερεύνηση και αξιολόγηση της σεξουαλικής έκφρασης και λειτουργίας αλλά και στην αντιμετώπιση πιθανών ψυχικών προβλημάτων, όπως για παράδειγμα σε αγχώδεις, φοβικές, αποφευκτικές, καταθλιπτικές εκδηλώσεις που μπορεί να συνυπάρχουν, στις ανησυχίες και στους προβληματισμούς γύρω από τη σχέση. Γενικά, η θεραπεία σεξουαλικών δυσλειτουργιών, θεωρείται βραχύχρονη θεραπευτική προσέγγιση χωρίς όμως προκαθορισμένο πλήθος συνεδριών.
Αρκετά συχνά ένα σεξουαλικό πρόβλημα έχει να κάνει με μύθους γύρω από τη σεξουαλικότητα που ενισχύονται μέσα από την παραπληροφόρηση, την άγνοια ή και τις ελλιπείς γνώσεις, που εμπλέκονται με τη σεξουαλική λειτουργία. Το άγχος απόδοσης, οι υψηλές προσδοκίες. παγιδεύουν σε μόνιμο άγχος, μπλοκάρουν την απόλαυση και κάνουν το άτομο να νιώθει σαν να δίνει εξετάσεις και όχι να κάνει σεξ.
Η σεξουαλική θεραπεία μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αποδοχή του σεξουαλικού προσανατολισμού, της σεξουαλικής ταυτότητας του ατόμου, καθώς και σε σεξουαλικές διαταραχές, π.χ. παραφιλικές συμπεριφορές που χαρακτηρίζονται από ασυνήθιστες επιθυμίες και συμπεριφορές που σχετίζονται με την σεξουαλική έκφραση και λειτουργία.
Σε αρκετές περιπτώσεις ιατρικοί-οργανικοί παράγοντες ή φάρμακα επηρεάζουν την ομαλή σεξουαλική λειτουργία και είναι σημαντικό να αποκλειστεί αυτή η πιθανότητα. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο θεραπευτής χρειάζεται να συνεργαστεί με την ιατρική ομάδα που παρακολουθεί τον θεραπευόμενο (ανδρολόγος/γυναικολόγος, καρδιολόγος, ενδροκρινολόγος, ψυχίατρος) για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Οι συνεδρίες γίνονται μέσα από τον θεραπευτικό διάλογο (δεν υπάρχουν σεξουαλικά αγγίγματα στη διάρκεια της συνεδρίας) και σε ατομικό πλαίσιο όταν δεν υπάρχει σύντροφος. Όταν πρόκειται για ζευγάρι, ο θεραπευτής ζητάει να δει και τους δύο συντρόφους. Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι το σεξουαλικό πρόβλημα είναι του ζευγαριού, που σημαίνει ότι δεν το έχει μόνο αυτός που το «κουβαλάει» αλλά το αντιμετωπίζει και ο/η σύντροφός του, έρχονται δηλαδή και οι δύο σύντροφοι αντιμέτωποι με αυτό. Αυτό που παρατηρούμε ως θεραπευτές είναι ότι οι δύο σύντροφοι παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση του προβλήματος, άρα είναι σημαντικό να είναι και οι δύο ενεργό μέρος της λύσης. Παρόλα αυτά όμως, αν ο ένας αντιμετωπίζει προβλήματα και χρειάζεται την «προσωπική του πρόοδο», τότε θα μπει σε ατομική θεραπεία για κάποιο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε να μπορεί στη συνέχεια να συμμετέχει ενεργά στη θεραπευτική διαδικασία των ζευγαριού. Η παρουσία και των δυο συντρόφων θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση του προβλήματος, των τεχνικών αλλά και του νοήματος της θεραπείας. Όταν μόνο ο ένας σύντροφος προσέρχεται στη θεραπεία, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος, εκείνος που μένει εκτός να παρεμποδίζει ή να καθυστερεί την ομαλή πορεία και την επίλυση του προβλήματος.
Ομαδική θεραπεία δεν γίνεται συχνά στις σεξουαλικές δυσλειτουργίες καθώς η σεξουαλική λειτουργία είναι ένα πολύ λεπτό θέμα για να το μοιραστεί κάποιος με άλλους ανθρώπους, έστω και αν και εκείνοι αντιμετωπίζουν παρόμοιες καταστάσεις.
Τα πιο συχνά προβλήματα που αναζητά κάποιος την βοήθεια της σεξουαλικής θεραπείας, είναι η στυτική δυσλειτουργία, η πρόωρη, η καθυστερημένη ή ανεσταλμένη εκσπερμάτιση στους άνδρες, η δυσκολία οργασμού, οι διαταραχές του πόνου (κολεόσπασμος, δυσπαρεύνια) στις γυναίκες, η μειωμένη ερωτική επιθυμία και στα δύο φύλα. Άλλοι προβληματισμοί που μπορούν να φέρουν στην πόρτα του ειδικού έναν άνθρωπο είναι ο προβληματισμός γύρω από τον σεξουαλικό προβληματισμό και την σεξουαλική του ταυτότητα και η αποδοχή. Επίσης και οι γονείς ατόμων με τέτοιου είδους προβληματισμούς αρκετά συχνά επισκέπτονται τον ειδικό για να βρουν τη λύση που δεν είναι άλλη από την αποδοχή του παιδιού τους άσχετα από τον σεξουαλικό του προσανατολισμό εφόσον δεν υπάρχει κάποια άλλη διαταραχή που μπορεί να το έχει μπερδέψει.
Έχει σημασία να θυμόμαστε ότι όταν αναζητάμε έγκαιρα βοήθεια, αυξάνονται οι πιθανότητες να ξεπεράσουμε το σεξουαλικό πρόβλημα και να αποφύγουμε την ψυχική δυσφορία που όσο περνάει ο καιρός θα μεγαλώνει και μπαίνει εμπόδιο ανάμεσα σε εμάς και στις σχέσεις μας…
Μαρίνα Μόσχα